Διαλείποντες Καθετηριασμοί

Βρήκα το παρακάτω άρθρο του γιατρού Δημήτρη Σωτηριάδη που είναι εξαιρετικά επεξηγηματικό ως προς την διαδικασία του καθετηριασμού με Διαλείποντες καθετήρες και σας το παραθέτω εδώ. Για μένα που δεν γνώριζα αρκετά γι'αυτή τη διαδικασία ήταν πολύ βοηθητικό..

Dr. Σωτηριάδης Δημήτριος

Χειρουργός Ουρολόγος - Ανδρολόγος

Διαλείποντες καθετηριασμοί

Οι καθαροί (μη αποστειρωμένοι)  διαλείποντες καθετηριασμοί (Clean Intermittent Catheterization- CIC) χρησιμοποιούνται από γυναίκες και άνδρες ασθενείς, οποιασδήποτε ηλικίας, με προβλήματα στην  αποθήκευση και στην κένωση της ουροδόχου κύστης. Ένας λεπτός εύκαμπτος καθετήρας οδηγείται δια μέσου της ουρήθρας στην κύστη. Αδειάζουμε την κύστη και βγάζουμε προσεκτικά τον καθετήρα.

Οι διαλείποντες καθετηριασμοί  είναι μία αναγνωρισμένη από αιώνες θεραπεία. Τους είχαν χρησιμοποιήσει οι Αιγύπτιοι, οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι.

 

Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η  μακροχρόνια  χρήση των CIC ;

Η χρήση των CIC έχει απόλυτη ένδειξη στη χρόνια δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης που συνήθως βρίσκεται  στις παρακάτω καταστάσεις :

1.    Νευρογενής ουροδόχος κύστη

2.    Σκλήρυνση κατά πλάκας

3.    Κακώσεις νωτιαίου μυελού (παραπληγία, κ.ά)

4.    Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα  (παθήσεις του μυελού των οστών )

5.    Περιφερική νευροπάθεια από διάφορες αιτίες (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης)

6.    Άτονη ουροδόχος κύστη

7.    Ασθενείς με πρόβλημα παροχέτευσης των ούρων ,διαφόρων αιτιολογιών ,π.χ. υπερπλασία προστάτη και οι οποίοι δεν μπορούν να χειρουργηθούν για κάποιους λόγους

8.    Μετά από  επεμβάσεις που απαιτούν CIC ( εγκρατείς νεοκύστεις από έντερο σε καρκίνο της ουροδόχου κύστης, διευρυντική κυστεοπλαστική ,κ.ά).

Σε ποιες περιπτώσεις αντενδείκνυται η χρήση των CIC;

1.    Σε ασθενείς με χαμηλή διανοητική ικανότητα , οι οποίοι δεν είναι ικανοί να εκτελούν μόνοι τους την τεχνική.

2.    Σε περιπτώσεις που η ουρήθρα δεν είναι δυνατό να καθετηριαστεί με ασφάλεια (π.χ. σε ύπαρξη στενωμάτων της ουρήθρας)

3.     Σε παχύσαρκους ασθενείς , στους οποίους η  ουρήθρα δεν είναι εύκολα προσβάσιμη ,ίσως να είναι δύσκολη η εκτέλεση τους

4.    Οι CIC μπορούν να εκτελεσθούν με ασφάλεια σε ασθενείς με πεικές προθέσεις και τεχνητό σφιγκτήρα, σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς και όσους έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού.

Καθαροί διαλείποντες καθετηριασμοί  και ουρολοιμώξεις

Όπως λέει και το όνομα τους , οι διαλείποντες καθετηριασμοί είναι καθαροί ,όχι όμως άσηπτοι. Η άσηπτη κένωση της ουροδόχου κύστης απαιτεί τη χρήση αποστειρωμένων γαντιών και καθετήρων σε κάθε εκτέλεση της. Με τους καθαρούς διαλείποντες καθετηριασμούς είναι δυνατόν βακτήρια να εισαχθούν εντός της ουροδόχου κύστης, ο φυσιολογικός όμως αμυντικός μηχανισμός της κύστης δεν επιτρέπει την ανάπτυξη λοίμωξης. Επιπλέον η τακτική κένωση της κύστης με τους CIC μειώνει σε σημαντικό βαθμό τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων και ως εκ τούτου τον κίνδυνο ανάπτυξης ουρολοίμωξης.

Η ανεύρεση βακτηριουρίας (ύπαρξη βακτηρίων στα ούρα) χωρίς όμως συμπτώματα (ασυμπτωματική βακτηριουρία) αποτελεί ένα συχνό εύρημα σε ασθενείς που εκτελούν CIC . Εάν ο ασθενής δεν παρουσιάζει κάποιο πρόβλημα αυτό το εύρημα μπορεί να αγνοηθεί και δεν χρειάζεται να γίνει καλλιέργεια των ούρων.

Οι  συμπτωματικές ουρολοιμώξεις πρέπει να αντιμετωπίζονται με τα κατάλληλα αντιβιοτικά για 5-7 ημέρες.

Η χορήγηση προφυλακτικής χημειοπροφύλαξης συνιστάται μόνο σε περιπτώσεις σοβαρών υποτροπιαζουσών συμπτωματικών ουρολοιμώξεων ή σε όσους εμφανίζουν κυστεοουρητηρική παλινδρόμηση . Οι τελευταίοι  εμφανίζουν εμπύρετες ουρολοιμώξεις σε ποσοστό 37% , σε αντίθεση με εκείνους που δεν εμφανίζουν παλινδρόμηση των ούρων στα νεφρά , με ποσοστό 3%.

Υπάρχουν επιπλοκές με τη χρήση των CIC :

Ο τραυματισμός της ουρήθρας μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια των καθετηριασμών και να έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη ουρηθρίτιδας , αιματουρίας  και στενωμάτων της ουρήθρας.

Η λιθίαση της κύστης  σε ποσοστό <3 σε ετήσια παρακολούθηση. Προκαλείται από την είσοδο στην ουροδόχο κύστη ξένων σωμάτων (συνήθως τριχών από την περιοχή του εφηβαίου), τα οποία αποτελούν τον πυρήνα πάνω στον οποίο σχηματίζεται η πέτρα.

Η οξεία επιδιδυμίτιδα (φλεγμονή και λοίμωξη της επιδιδυμίτιδας μέσα στο όσχεο) στους άνδρες ,συμβαίνει σε ποσοστό περίπου 1% σε ετήσια βάση

Σχετικά  με τα είδη των καθετήρων

Για την εκτέλεση CIC υπάρχουν δύο διαφορετικά είδη καθετήρων :

1. Οι απλοί καθετήρες , οι οποίοι εισάγονται στην ουρήθρα με τη χρήση αναισθητικής γέλης, και

2. Οι αυτολιπαινόμενοι καθετήρες. Οι τελευταίοι πρέπει να έρθουν για μικρό χρονικό διάστημα σε επαφή νε νερό, οπότε η εξωτερική επιφάνεια του καθετήρα καλύπτεται από μια γλιστερή υδρόφιλη επίστρωση . Η επίστρωση αυτή επιτυγχάνει ελάττωση της τριβής καθετήρα – βλεννογόνου κατά 83%.

Από μελέτες έχει φανεί ότι οι ασθενείς έχουν μια σαφή προτίμηση προς τον καθετήρα με επίστρωση, καθότι τους ικανοποιούσαν απόλυτα ή πολύ καλύτερα από τους απλούς καθετήρες.

Υπάρχουν πολλές εταιρίες που κατασκευάζουν αυτολιπαινόμενους (υδρόφιλους) καθετήρες. Υπάρχουν σε διάφορα μεγέθη από 08 CH – 20 CH , όπως επίσης καθετήρες ειδικά σχεδιασμένοι για γυναίκες και παιδιά.

Κάποιος φίλος παραπληγικός χρησιμοποιεί τους διαλείποντες καθετήρες της Αμερικάνικης εταιρίας Rochester και είναι πολύ ευχαριστημένος.